Visie
Wetenschap met behoud van traditie
Traditionele Chinese geneeskunde heeft zijn oorsprong in het Azië van meer dan 2400 jaar geleden. Het wereldbeeld van die tijd is zo anders dat de denkbeelden uit die tijd maar gebrekkig te vertalen zijn in moderne Westers medische terminologie. In de Shang Han Lun [9] en de Jin Gui Yao Lue [8] (220 vC) wordt het behandelen van griep (in die tijd nog een stuk gevaarlijker), arthritis, malaria, eczeem, diabetes, geelzucht, acute appendicitis, en veel andere al beschreven. Aandoeningen die ook in de moderne tijd een rol spelen, en waar de oude behandelmethoden nog steeds hun nut bewijzen. Bovendien zijn de behandelingen uit de genoemde boeken ook van toepassing op moderne aandoeningen als SARS en HIV.
Traditionele Chinese Geneeskunde verschilt van Westerse Geneeskunde in die zin dat het functioneren en disfunctioneren van de mens wordt beschreven in andere terminologie. Omdat men in vroeger tijden slechts macroscopisch de buitenkant van de mens kon waarnemen, ontwikkelde men methoden om daarmee ziekte en gezondheid te observeren. Deze werden beschreven aan de hand van effecten die men ook in de natuur zag. Op deze manier ontstond een eenvoudige, zeer functionele beschrijvingsmethode.
Al in de oudste literatuur (huang di nei jing) werd kennis overgebracht door middel van een wetenschappelijke discussie tussen keizer en zijn hofarts. Ook in latere literatuur werd veel gediscussieerd over het stellen van diagnoses, en de therapeutische werking van middelen. Traditionele Chinese Geneeskunde heeft daarmee een wetenschappelijke traditie die echter gebaseerd is op een andere beschrijvingsmethode als de Westerse Geneeskunde.
Tussen beide vormen van wetenschap bestaan essentiële verschillen. Beiden hebben hun sterke en zwakke kanten, en de SBTCG is van mening dat ze juist om die reden een uitstekende aanvulling op elkaar zijn. Het lijkt ons echter zeer van belang de onderliggende verschillen niet uit het oog te verliezen. Lees hierover meer.
Klinisch onderzoek
Naar onze mening en ervaring komen Chinese kruidenformules pas tot hun recht in hun context van de Traditioneel Chinese Geneeskunde. In principe gebruikt de Chinese geneeskunde therapeutica die voor een individuele patiënt op maat zijn gemaakt. Onderzoek naar de klinische effecten van behandeling van syndromen met Chinese kruiden is vanuit dat uitgangspunt nauwelijks haalbaar. Een compromis wordt vaak gevonden in een basisformule met een klein aantal modificaties die afhankelijk van de chinese syndroomdifferentiatie worden ingezet.
Een ander gevolg van dit uitgangspunt, is dat een TCG herbalist aan de hand van een positief klinisch onderzoek niet perse het onderzochte middel in zal zetten. Immers: het onderzochte middel kan in de specifieke situatie minder van toepassing zijn. Positieve of negatieve onderzoeken zeggen naar onze mening dan ook vooral iets over de validiteit van TCG en zijn werkwijzen.
Verder zetten wij onze vraagtekens bij Evidence Based Medicine in het algemeen, en bij modern wetenschappelijk onderzoek in het bijzonder. Hierover leest u meer in het dossier klinisch onderzoek.
Opleiding
Ten opzichte van 20 jaar geleden is de opleidingsomvang sterk gegroeid. Ook komen er steeds meer opleidingsinstituten. Alhoewel er al jaren gesproken wordt over een volwaardige fulltime HBO opleiding Traditionele Chinese Geneeskunde stuiten de plannen onder andere af op erkenning door overheid.
Daarnaast bestaat veel discussie over het niveau van de huidige parttime opleidingen. Recent werden de eindtermen mbt westers medische basiskennis gepubliceerd, en op basis daarvan kunnen de opleidingsinstituten hun niveau toetsen en zonodig aanpassen. Bij de opleidingsinstituten is veel aandacht voor het niveau waarop wordt les gegeven (HBO). Ook al heeft niet elke opleiding een specifieke toelatingseis, de opleiding is zwaar en er is veel uitval. Om een opleiding met aanzienlijke studieomvang (900 uur per jaar) naast werk en gezin te voltooien kost veel doorzettingsvermogen. Bij therapeuten die meerdere behandeldisciplines beheersen is meer dan 10 jaar studie geen uitzondering. Een dergelijke studieomvang komt overeen met een bacheloropleiding. Veel studenten hebben ook een HBO bachelor op een ander vakgebied.
Om die reden willen wij komen tot juridische erkenning van ons beroep (opleiding en therapeutische middelen)
Geneeskunde, geneeskunst of geneeswijze?
Zowel in het westen als in het oosten bestaat geen model of methode die volledig begrip en/of controle geeft over ziekte en gezondheid. Slechts een beperkt deel van de ziekteaandoeningen worden werkelijk begrepen. Bij een vergelijk tussen de aandoeningen die in het westen worden behandeld en in de traditionele ziekenhuizen in China (waar behandeling met kruiden 80 % van de behandeling is) zien we maar weinig verschil in het soort aandoeningen dat behandeld wordt.
De situatie in Nederland is de laatste 10 jaar sterk verbeterd; het opleidingsniveau en – omvang stijgt, en de meer ervaren therapeuten leggen zich steeds meer toe op echte aandoeningen. Dit is ook een ontwikkeling die in andere Westerse landen plaatsvindt.
Om die reden zijn wij van mening dat TCG dan misschien wel andere eigenschappen heeft, maar niet onderdoet voor westerse geneeskunde, en daarom als geneeskunde gezien moet worden.
Tot besluit
De huidige Westerse gezondheidszorg heeft de nodige problemen: ondanks meer dan 100 jaar onderzoek blijft kanker ongeveer even vaak voorkomen [1]. Ontdekkingen als bijvoorbeeld antibiotica die een grote sprong voorwaarts leken, blijken een tijdelijke oplossing ivm resistentie [2]. Voor nieuwe medicijnen worden aandoeningen bedacht [3], en medicijnen worden verkeerd voorgeschreven [4]. De zin van EBM staat ter discussie [5] [6], en het merendeel van de onderzoeken blijkt niet valide [7]. Bovendien, of als gevolg hiervan, nemen de kosten van de gezondheidszorg toe.
Einstein stelde dat de oplossing van een probleem niet gevonden kan worden in de manier van denken in het systeem waarin dat probleem ontstond. Schijnbaar zijn de westerse overheid en gezondheidszorg niet in staat de genoemde problemen op te lossen.
Traditionele Chinese Geneeskunde is als vanzelfsprekend geen tovermiddel, maar heeft zowel in de onderliggende filosofie als in de behandelingen zeker oplossingen die de problemen in de Westerse gezondheidszorg kunnen verminderen. Vandaar dat wij pleiten voor erkenning, openheid en discussie.
In feite loopt Nederland op dit gebied achter; in China, Japan, America, Engeland en Australie is de erkenning en samenwerking er wel.
Referenties
1. Leer EM van, Coebergh JWW, Leeuwen FE van. Trends inkankerincidentie en sterfte door kanker in Nederland: goed en slecht nieuws. Ned Tijdschr Geneeskd 1999;143:1502-6.
2. Visiedocument SWAB http://www.swab.nl/swab/cms3.nsf/viewdoc/hom-01?opendocument
3. White Coat, Black Hat: Adventures on the Dark Side of Medicine
4. Wolffers, Medicijnen
5. Scott R Sehon, Donald E Stanley, A philosophical analysis of the evidence-based medicine debate, http://www.biomedcentral.com/1472-6963/3/14
6. Tonelli MR, The limits of evidence-based medicine, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11728302?dopt=Abstract
7. John P. A. Ioannidis, Why Most Published Research Findings Are False, http://www.plosmedicine.org/article/info:doi/10.1371/journal.pmed.0020124
8. Zhang Zhongjing, Synopsis of prescriptions of the golden chamber (Yin Gui Yao Lue), transl by Luo Xiwen, ISBN 7-80005-291-5
9. Zhang Zhongjing, On Cold Damage (Shang Han Lun), trans by Mitchell/ Feng ye/ Wiseman, ISBN 0-912111-57-7
versie 1.0 4/13